Roman Opałka jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych polskich artystów. Ta wybitna postać jest dla wielu symbolem sukcesu finansowego i artystycznego na polskim rynku sztuki. Od 1977 roku mieszkał we Francji, a zmarł w 2011 roku w Rzymie. W czasie swojej kariery był odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Sztuki i Literatury we Francji. Jego prace należą do kolekcji najważniejszych galerii świata, paryskiego Centrum Pompidou, Museum of Modern Art
i Guggenheim Museum w Nowym Jorku czy Artsonje Museum w Seulu. Cieszą się ogromnym zainteresowaniem kolekcjonerów, którzy za dzieła Opałki są w stanie zapłacić zawrotne kwoty.
Opałka przez lata był w Polsce symbolem finansowego sukcesu w sztuce. Jego obrazy kupowali zachodni kolekcjonerzy, a ceny były znacznie wyższe niż ceny dzieł innych polskich klasyków z tego okresu. W grudniu 2016 za dzieło polskiego malarza zapłacono rekordową kwotę 2,3 mln zł, a dwa lata później inny obraz Romana Opałki sprzedano za ok. 2,6 mln zł. Na Art Basel, najbardziej prestiżowych targach sztuki w świecie, również można było znaleźć obrazy Romana Opałki – dwa po 800 tys. euro i jeden za 1,2 mln euro.
Na wczesną twórczość artysty składały się w głównej mierze realistyczne rysunki i obrazy. W połowie lat 50-tych Opałka zafascynował się sztuką konceptualną i malarstwem materii, co zaowocowało monochromatycznymi oraz rysunkowo-graficznymi kompozycjami. Wśród najważniejszych dzieł artysty należy wymienić wielokrotnie nagradzany, biblijny cykl „Opisanie Świata” (1968-1970), rytmiczne serie „Chronomy” (1961-63) i „Fonematy” (1963-64), konstrukcje przestrzenne „Poduszkowce” (1963-1964) oraz drewniane „Integracje” (1964-1966).
Opus magnum Opałki i przedsięwzięcie, które zapewniło mu międzynarodową sławę to znany cykl nazwany przez artystę Programem „Opałka 1965 /1 – ∞”. W realizowanym od 1965 roku aż do śmierci programie artysta dążył do uchwycenia koncepcji czasu poprzez codzienne zapisywanie liczb białą farbą na coraz jaśniejszym płótnie. Towarzyszyło mu nagrywanie recytowanych przez artystę podczas malowania liczb oraz fotografowanie aktualnego portretu artysty po skończeniu pracy.
Obrazy w ramach programu malowane były początkowo temperą, a następnie akrylem na płótnie o wymiarach 196×135 cm. Pierwszy detal (bo tak artysta nazywał każdą z prac) namalowany został białą farbą na czarnym tle, w każdym następnym tło rozbielane było przez artystę o 1% zbliżało się do bieli. Na każdym obrazie znajduje się średnio 25 tysięcy liczb. Fotografie były wykonywane w technice analogowej, na czarnobiałej taśmie światłoczułej o wymiarach 24×36 mm, niezmiennie w tym samym, portretowym ujęciu.
Równolegle poza pracownią powstawały rysunki będące kontynuacją obrazów o nazwie „Kartki z podróży”. W 2011 roku program został zakończony wraz ze śmiercią wybitnego konceptualisty. Ostatecznie cykl liczy ok. 230 detali, a ostatnią liczbą zapisaną przez Romana Opałkę jest 5607249.
Fotografia: Roman Opałka, 2002, fot. Lothar Wolleh